Paczkowskie Muzeum Gazownictwa obchodzi okrągły jubileusz.
Dokładnie 23 listopada 1991 roku w obecności władz wojewódzkich, kościelnych oraz pracowników ówczesnego Górnośląskiego Okręgowego Zakładu Gazowniczego dokonano uroczystego otwarcia obiektu, który przez ponad dwie dekady był jedyną placówką muzealną na terenie gminy Paczków.
Pomysł stworzenia miejsca, w którym możliwe byłoby pielęgnowanie historii i tradycji gazownictwa klasycznego, zrodził się znacznie wcześniej, a dokładniej już w 1977 roku, kiedy nieuchronnie zbliżał się moment całkowitego wyłączenia z działania paczkowskiej gazowni miejskiej. Niestety koniec lat 70. i lata 80. to czas zaburzeń społeczno-politycznych, które spowodowały, że sprawy muzeum zeszły na dalszy plan. Niemniej, w miarę możliwości, trwały drobne prace przygotowawcze, które miały doprowadzić do przekształcenia nieczynnej gazowni w muzeum gazownictwa. Oczyszczono teren ze smoły, pyłów i innych zanieczyszczeń poprodukcyjnych. Zabezpieczono również obiekty gazownicze i przeprowadzono konieczne prace remontowe. Odnowiono piece i urządzenia aparatowni oraz przygotowano budynek starego warsztatu i kuźni do urządzenia w nim sali ekspozycyjnej. Sukcesywnie zbierane były stare gazomierze, sprzęt domowy oraz urządzenia techniki gazowej.
Reanimacja projektu stworzenia Muzeum Gazownictwa w Paczkowie nastąpiła dopiero w 1991 roku. Od tego momentu muzeum pozyskało wiele urządzeń gazowych gospodarstwa domowego, jak i przemysłowych. Zwiększająca się liczba eksponatów oraz liczba zwiedzających spowodowały kolejne, znaczące zmiany w Muzeum, które przypadły na lata 2005-2007. Gruntowna modernizacja obiektów dawnej gazowni pozwoliła zaistnieć muzeum w nowej formule. Zmieniły się nie tylko wystawy, ale również powstało całkiem nowe zaplecze konferencyjno-noclegowe.
Dziś, przy ogromnym wsparciu Polskiej Spółki Gazownictwa, organizatora i mecenasa muzeum, jest również miejscem innowacyjnym. Na przestrzeni ostatnich kilku lat muzeum wzbogaciło się między innymi o model silnika Strilinga, czy też Tubę Rubensa – demonstrator zjawiska akustycznej fali dźwiękowej. W 2021 roku wydano wieloformatową grę planszową Gas Age – epoka gazu, będącą ciekawym narzędziem edukacyjnym rozszerzającym ofertę muzeum. Wydano również własną odznakę turystyczną, a od dwóch lat można zwiedzać obiekt w formie questingu.
Muzeum Gazownictwa w Paczkowie kończy 30 lat. Przez ten czas stało się istotnym punktem turystycznym nie tylko Paczkowa, ale również całego regionu. Gromadzone przez dekady eksponaty są niemym świadkiem historii, niosąc ze sobą wspomnienia minionych epok wśród starszych widzów oraz nutkę ciekawości wśród młodzieży. Muzeum to w pewnym sensie wehikuł czasu, dzięki któremu możemy zobaczyć rzeczy bezpowrotnie utracone oraz posłuchać o zapomnianych historiach.
Muzeum to nie tylko mury i eksponaty, to również cała rzesza życzliwych ludzi, którzy z pasją i pietyzmem przez minione 30 lat dbali o to miejsce, wcześniej w żaden sposób nie wyróżniające się wśród innych 261 gazowni, które po 1945 roku funkcjonowały w naszym kraju. Jednak to właśnie tutaj, w Paczkowie, dzięki zaangażowaniu nie tylko pracowników gazownictwa, ale również wielu darczyńców, muzeum stało się miejscem wyjątkowym, pretendującym do miana spadkobiercy spuścizny klasycznych gazowni działających na dawnych ziemiach polskich.
Tekst: Muzeum Gazownictwa w Paczkowie
